Zrównoważone budownictwo odnosi się nie tylko do procesu projektowania i powstawania budynków, ale też do tego, co stanie się z nimi, kiedy się zestarzeją. Kluczowymi słowami w aspekcie szerokiego zjawiska „green deal” jest nowoczesność i odpowiedzialność. Ważnym aspektem budownictwa jest także innowacyjność, rozumiana jako poszukiwanie efektywnych metod działania.
Panele dyskusyjne, które odbyły się podczas organizowanej przez Kompas Inwestycji konferencji rynku budowlanego Forum Ekspertów 2020, dotykały przyszłości budownictwa, zmian, trendów i dobrych praktyk, które wyznaczają kierunek rozwoju. Moderatorem dyskusji był Michał Oksiński, redaktor serwisu Kompas Inwestycji. W rozmowie na temat ekologicznego budownictwa udział wzięli: Alicja Kuczera, dyrektor zarządzająca Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego PLGBC, Szczepan Wroński - architekt i współzałożyciel warszawskiej pracowni WXCA, Marcin Naczke - architekt i kierownik projektu w firmie Vastint Poland oraz Szymon Wojciechowski, architekt i prezes APA Wojciechowski. Punktem odniesienia w definicji zrównoważonego budownictwa stał się kontekst urbanistyki.
– Przez wiele lat koncentrowaliśmy się na samych budynkach, tymczasem bardzo istotna jest kwestia przestrzeni publicznej. O tyle ważna, że naszym celem jest to, aby miasta były intensywne, aby nie rozlewały się na peryferia – zaznaczył Szczepan Wroński, współzałożyciel warszawskiej pracowni WXCA. – Chcąc myśleć o tym, że projektujemy zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, musimy zaczynać od ogółu, którym jest urbanistyka, i koncentrować się na elementach, które spowodują, że spędzanie czasu w mieście i zaspakajanie potrzeb osób tam mieszkających staje się istotnym elementem.
– Chcielibyśmy, aby wszystkie budynki były trwałe, ale to jest niemożliwe, w związku z czym budujmy tak, aby w przyszłości nie stały się kłopotliwymi odpadami, które trzeba jakoś zagospodarować, ale by stały się cennymi surowcami. Budynek nie jest wartością samą w sobie, jest przestrzenią, czymś, co umożliwia życie. Póki życie będzie w tych budynkach to one będą trwały i będą ekonomiczne – zaznaczył Szymon Wojciechowski, architekt i prezes APA Wojciechowski.
Temat odpowiedzialności kontynuowała Alicja Kuczera, dyrektor zarządzająca Polskiego Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego PLGBC, przywołując zagadnienie budynków cyrkularnych, czyli takich, które są zaprojektowane, wybudowane w odpowiedzialny ekonomicznie sposób. Materiały wykorzystane w procesie ich realizacji nie stają się odpadem budowlanym, ale zostają ponownie włączone do łańcucha budowlanego. Alicja Kuczera dodała również, że certyfikacja nie może być celem samym w sobie, powinna być traktowana jak podręcznik do tego, jak zaprojektować i wybudować zrównoważony obiekt.
Z kolei Marcin Naczke - architekt i kierownik projektu w firmie Vastint Poland zwrócił uwagę, że w procesie projektowania kluczowe jest myślenie o wszystkich warstwach budynku równocześnie, od estetyki, poprzez funkcjonalność, aż po ekologię, która jest wieloaspektowa i oznacza wyjście chociażby poza bilans energetyczny. – Bardzo wiele możemy zyskać na etapie projektowania samym kształtowaniem bryły, przeszklonych fasad, powierzchni przeszklenia, działaniami, które są bardzo proste i które bardzo mocno wpływają na bilans energetyczny budynku. Jestem wielkim zwolennikiem technologii, ale tylko wtedy, kiedy zaczynamy nasze projektowanie od podstaw, żeby budynek był zdrowy w swojej intencji ekologicznej, zarządzaniu energią – powiedział Marcin Naczke, architekt i kierownik projektu w firmie Vastint Poland.
Innowacyjność w budownictwie
W panelu dotyczącym nowoczesnego budownictwa głos zabrali: Anna Chodor - Dyrektor ds. przygotowania inwestycji YIT Development, Przemysław Chimczak, CEO firmy Think Co. - Real Estate Research Lab., Roman Jakubowski - członek zarządu i dyrektor handlowy Unihouse oraz Artur Łeszczyński - menadżer ds. rozwoju biznesu w firmie Skanska Residential Development Poland.
Głównym tematem dyskusji była innowacyjność i perspektywy rozwoju m.in. budownictwa modułowego. – Budujemy z drewna budynki modułowe i do tej pory nie mogliśmy znaleźć klientów na rynku polskim. Ubiegły rok był przełomem, ceny materiałów i usług wzrosły do tego stopnia, że nasz produkt, dotychczas tylko eksportowany, mogliśmy sprzedać również w Polsce – powiedział Roman Jakubowski, członek zarządu i dyrektor handlowy Unihouse. Zaznaczył również, że w przypadku budownictwa modułowego realizacja może trwać przez cały rok, ponieważ elementy konstrukcyjne powstają w fabryce. Do tej pory na polskim rynku spółka Unihouse zrealizowała w tym systemie budynki mieszkalne w centrum Bielska Podlaskiego oraz apartamenty hotelowe na terenie parku rozrywki Park of Poland w Mszczonowie.
Anna Chodor - dyrektor ds. przygotowania inwestycji YIT Development zwróciła uwagę, że innowacyjności w budownictwie nie można w pełni uzależniać od cen materiałów i usług. – Na rynku polskim brakuje ok. 2 mln mieszkań, jednocześnie brakuje pracowników w branży budowlanej - ok. 150 tys. Dlatego jesteśmy zmuszeni do poszukiwania bardziej efektywnych metod działania. Prefabrykacja jest jednym ze sposobów zwiększania efektywności oraz innowacyjności w budownictwie – podkreśliła Anna Chodor.
Mieszkaniowa spółka Skanska testuje technologię prefabrykowaną-modułową. – Stosujemy prefabrykację w naszych projektach, obecnie nie w skali całego budynku czy osiedla, natomiast wydzielamy pewne części, które z perspektywy czasu realizacji, ale też kosztów, rozsądnie jest wykonać w technologii prefabrykowanej. Zamawiamy takie elementy jak balkony, klatki schodowe. W dłuższej perspektywie rozważamy całkowite przejście, w przypadku projektu pilotażowego, na technologię prefabrykowaną – powiedział Artur Łeszczyński, menadżer ds. rozwoju biznesu w firmie Skanska Residential Development Poland.
Przemysław Chimczak, CEO firmy Think Co. - Real Estate Research Lab. wskazał kilka przykładów firm, które przez wiele lat unikały innowacyjności, czując się przy tym pewnie. – Zdarza się, że pojawia się gracz, który w perspektywie kilku lat zmienia cały rynek i wyrzuca z siodła tych wszystkich stabilnych. Jeśli ktoś nigdy nie testował zielonych rozwiązań, prefabrykacji albo nowoczesnych systemów tego, jak się inaczej odnaleźć na rynku, to być może w pewnym momencie zareaguje zbyt późno. Jeszcze 5 lat temu nikt nie mówił o inwestowaniu w rynek najmu. Dziś to najgorętszy sektor inwestycyjny w Wielkiej Brytanii. Musimy być czujni – powiedział Chimczak.